خانمهایی که دچار سقط مکرر میشوند در 50 درصد موارد دچار ناهنجاریهای ناشناختهای هستند که ممکن است تا زمان سقط به وجود آنها پی نبرده باشند. درمان این اختلالات بستگی به نوع اختلال دارد، در اغلب موارد با کشف علت اصلی سقط میتوان درمان مناسبی را برای بیمار ارائه داد، حتی در نیمی از مواردی که علت اصلی سقط مشخص نمیشود، پزشکان راهکارهایی را جهت درمان در اختیار دارند. در ادامه به بررسی تعدادی از این اختلالات شایع و روشهای درمان آن میپردازیم.
علل سقط مکرر
برخی عللی که سبب سقط جنین می شوند، عبارتند از :
مشکلات ژنتیکی
با انجام یک آزمایش ژنتیک میتوان برخی از اختلالات کروموزومی در پدر یا مادر را مورد شناسایی قرار داد. در صورت وجود چنین مشکلاتی مشاوره با یک متخصص ژنتیک جهت بررسی مشکلاتی که ممکن است منجر به سقط شود ضروری میباشد. ناهنجاریهای کروموزومی تاثیرات متقاوتی را میتوانند داشته باشند.
اگر مشکلات کروموزومی جدی وجود داشته باشد که بر شانس بارداری طبیعی تاثیرگذار باشد، گاهی اوقات لازم است قبل از اینکه جنین به رحم مادر منتقل شود از لحاظ ژنتیکی مورد بررسی و آزمایش قرار بگیرد. به این روش آزمایش ژنتیکی قبل از لانه گزینی گفته میشود. درمان این اختلالات ژنتیکی معمولاً به روش IVF انجام میشود، در مواردی که اسپرم و تخمک دچار مشکلات قابل توجه باشد میتوان از تخمک یا اسپرم اهدایی جهت باروری استفاده نمود.
حتی اگر کروموزومهای پدر و مادر در آزمایشات ژنتیکی سالم باشند اما علت سقطهای مکرر، ناهنجاریهای کروموزومی بیان شده باشد لازم است که جنینها ابتدا از لحاظ ژنتیکی بررسی شوند و فقط جنینهای سالم به رحم منتقل شوند. با اینکه آزمایش ژنتیکی جنین دارای محدودیتهایی میباشد و ممکن است جنینهایی که مشکلات کروموزومی جزئی دارند یا حتی جنینهایی که سالم هستند از بین بروند اما در حالت کلی درصد موفقیت کلی در این روش بسیار بالا میباشد.
بیش تر بخوانید : زایمان طبیعی
مشکلات ایمنی
اگر نتیجهی آزمایش ضد انعقاد لوپوس یا آنتی بادی ضدکاردیولیپین برای فردی که دچار سقطهای مکرر بوده است، مثبت باشد درمان مناسب برای این افراد در جهت درمان لخته بیش از حد خون میباشد. در این روش درمانی از ترکیب آسپرین با دوز پایین و هپارین استفاده میشود. داروهای دیگر بنا بر شرایط بیمار ممکن است استفاده شود.
مشکلات آناتومی
مشکلات رحمی ممکن است از بدو تولد وجود داشته باشید (مانند رحم جدا شده)، رحم تک شاخ یا رحم دو شاخ (نوعی ناهنجاری رحمی که در دوران جنینی برای نوزاد دختر اتفاق میافتد و باعث کوچک شدن حفره رحم میشود و در برخی موارد باعث نازایی و سقط میشود) یا اینکه در طی زمان ایجاد شود مانند بافت اسکاری که ممکن است به علت دیلاتاسیون و کورتاژ ایجاد شده باشد، پولیپ رحم، فیبروم رحمی، چسبندگی رحم و دیگر مشکلات که احتمال دارد در ابتدا بدون علامت باشند تا اینکه بعد از سقطهای مکرر و توسط روشهای تشخیصی دقیق ریشه یابی شوند. با یافتن علت مشکلات آناتومی، پزشک میتواند راهکارهای مناسبی مانند جراحی را جهت جلوگیری از سقط بعدی ارائه نماید.
مشکلات هورمونی
بسیاری از مشکلات هورمونی که منجر به سقط جنین میشود قابل درمان هستند. برخی از این مشکلات عبارتند از:
- مشکلات تیروئيد: این مشکل با تجویز هورمون تیروئيد (جهت درمان کمکاری تیروئيد) یا درمان غده تیروئيد در مواردی که تیروئيد پرکار میباشد قابل درمان میباشد.
- دیابت: مشکل دیابت با اصلاح رژیم غذایی، ورزش، انسولین و دیگر داروها قابل کنترل میباشد.
- افزایش سطح پرولاکتین نیز توسط داروهای کاهنده هورمون پرولاکتین قابل کنترل میباشد.
- در بعضی موارد سقطهای مکرر توسط درمان هورمونی با پروژسترون قابل درمان میباشند، با اینکه شواهدی در تائيد این درمان تجربی وجود دارد اما مطالعات تکمیلی در این زمینه باید انجام شود.
- سبک زندگی
آلئومیون
در این حالت، سقط جنین اتفاق می افتد چرا که بدن جنین را به عنوان ساختاری از خود نمی شناسد و در نتیجه آنتی بادی هایی برای رد آن تولید می کند. این شامل سلولهای قاتل طبیعی (NK) است، نوعی لنفوسیت با ظرفیت تخریب ارگانیسمهایی که آنها را به عنوان بخشی از بدن زن نمیشناسد، و گیرندههای آن، که مسئول شناسایی و تشخیص جنین هستند.
به طوری که رد ایمونولوژیک در همه بارداری ها اتفاق نمی افتد، زنان دارای مکانیسم تحمل ایمنی هستند که امکان لانه گزینی جنین را بدون مشکل فراهم می کنند. هنگامی که این مکانیسم سرکوب سیستم ایمنی از کار بیفتد، از دست دادن بارداری رخ می دهد.
بیش تر بخوانید : زایمان سزارین
درمان سقط مکرر
در بعضی مواقع لازم است تا پیش از بارداری اصلاحاتی در سبک زندگی انجام شود تا احتمال سقط جنین کاهش یابد، نگاتی که باید پیش از بارداری رعایت شود شامل موارد زیر میباشد:
- ترک سیگار، علاوه بر ترک سیگار خانمهایی که قصد بارداری دارند باید دور از دود دست دوم سیگار نیز قرار بگیرند، بر اساس مطالعات ثابت شده است که دود دست دوم سیگار نیز مانند سیگار کشیدن و گاهی حتی بیشتر از سیگار کشیدن سلامت افراد (به ویژه جنین) را تحت تاثیر قرار میدهد و ممکن است باعث سقط جنین شود.
- اگر دارای وزن کم (BMI کمتر از 18.5) یا اضافه وزن (BMI بیشتر از 25) هستید باید پیش از بارداری به وزن ایدهآل دست پیدا کنید تا احتمال سقط جنین در بارداری بعدی برای شما کاهش بیابد.
- مصرف الکل در حین بارداری باید به طور کلی حذف شود، حتی توصیه میشود افراد در مرحلهای که اقدام به بارداری کردهاند بهتر است مصرف نوشیدنیهای الکلی را به طور کامل قطع نمایند.
- در مورد مصرف کافئين حین بارداری همیشه نظرات متفاوتی وجود داشته است و مطالعات متعددی با نتایج مختلف در این زمینه به چاپ رسیده است اما نکتهای که از تمام این مطالعات شایان توجه است این نقطه نظر است که مصرف کافئین حین بارداری باید تا جایی که امکان دارد کاهش یابد و به حداقل ممکن برسد.