یکی از مشکلاتی که ممکن است برای هر خانمی با هر سنی رخ دهد، یائسگی زودرس است. همه ما می دانیم که یائسگی امری است که معمولا با افزایش سن برای خانم ها اتفاق می افتد. یائسگی در اثر فزایش هورمون FSH در مغز ایجاد می شود که همین کم کاری تخمدان ها را سبب می شود. ممکن است به دلایل ژنتیکی و سایر عواملی همچون افسردگی، اضطراب و گاهی بیماری های زنان منجر به یائسگی زودرس شود. در اینجا ابتدا به علائم یائسگی در خانم های کم سن و سال پرداخته و سپس به علل آن خواهیم پرداخت و برای پیشگیری از این امر، راه حل هایی ارائه خواهیم کرد.
علل یائسگی زودرس
یائسگی معمولا پس از 50 سالگی رخ می دهد، اما اگر قبل از 40 سالگی اتفاق بیفتد، فرد دچار یائسگی زودرس شده است. از مهم ترین عللی که سبب این امر می شود، عوامل ژنتیکی و نارسایی زودرس تخمدان هاست و تخمدان ها عملکرد طبیعی خود را از دست می دهند.
- خانم هایی که دچار یائسگی زودرس شده اند، دوره قاعدگی هایی را تجربه می کنند، ولی به صورت نامنظم. همچنین معمولا دچار ناباروری می شوند.
- یائسگی زودرس می تواند ناشی از شرایطی باشد که برای درمان سرطان به کار گرفته شده است، از جمله آن ها می توان به شیمی درمانی و پرتو درمانی اشاره نمود. این موارد می توانند سبب آسیب به تخمدان ها و در نتیجه نارسایی تخمدان ها شوند.
- در صورتی که فرد مجبور به برداشتن یک یا هر دو تخمدان شود، چه سرطان خوش خیم و چه بد خیم باشد، می تواند منجر به یائسگی زودرس شود.
- از دیگر عواملی که سبب یائسگی زودرس می شود می توان به بیماری های مزمن، مصرف برخی داروها، تومورهای هیپوتالاموس و هیپوفیز اشاره نمود. مشکلات روانی و دیگر شرایطی که سبب یائسگی زودرس می شوند، بسیار نادر است.
علائم یائسگی زودرس
یکی از علائم بارز یائسگی زودرس، داشتن دوره های قاعدگی نامنظم است که معمولا قبل از یائسگی آن را تجربه می کنند. از علائم یائسگی زودرس که مشابه با علائم یائسگی است، می توان به موارد زیر اشاره نمود :
- خشکی واژن
- نوسانات خلقی
- گر گرفتگی و عرق شبانه
- درد هنگام برقراری رابطه جنسی
- اختلالات خواب و کاهش میل جنسی
قاعدگی های نامنظم معمولاً قبل از یائسگی اتفاق می افتد و می تواند سال ها قبل از پایان قاعدگی شروع شود.
عوارض یائسگی زودرس
زنان مبتلا به یائسگی زودرس در صورت تمایل به بارداری با چالش های ناباروری مواجه می شوند. این می تواند با احساس ناراحتی عاطفی و افسردگی همراه باشد. همچنین خطر ابتلا به پوکی استخوان در زنان با سطح استروژن پایین افزایش می یابد. زنان مبتلا به یائسگی زودرس دوره زمانی طولانی تری از زندگی خود با کاهش تولید استروژن دارند و این به نوبه خود خطر ابتلا به تراکم استخوان پایین را افزایش می دهد. این خطر ممکن است با مصرف مکمل های کلسیم و ویتامین D، مصرف مقدار زیادی کلسیم در رژیم غذایی و انجام ورزش های تحمل وزن جبران شود.
- چین و چروک های پوست
- اختلالات در خواب
- کاهش میزان حافظه
- اختلالات ادراری
- احساس گرگرفتگی
- پوکی استخوان
- کاهش میل جنسی
- سردردهای شدید
- درد مفاصل
پیشگیری از یائسگی زودرس
جهت پیشگیری از زایمان زودرس، یک سری راهکارهایی وجود دارد که می تواند از بروز یائسگی زودرس پیشگیری نماید، چرا که خود فرد در بوز این مشکل می تواند تاثیرگذار باشد. از جمله کارهایی که می توان برای جلوگیری از یائسگی زودرس انجام داد، عبارتند از :
- جهت پیشگیری از یائسگی زودرس، داشتن تغذیه سالم و اجتناب از استرس و اضطراب، از اهمیت خاصی برخوردار است.
- مصرف روزانه سبزیجات و میوه های تازه به مقدار کافی از اهمیت بالایی برخوردار است.
- اجتناب از خوردن مداوم غذاهای پرچرب و فست فود و همچنین نوشابه های گازدار می تواند تا حد زیادی از یائسگی زودرس بکاهد.
- مصرف ویتامین D و کلسیم به میزان لازم هم می تواند تا حد زیادی از ابتلا به یائسگی زودرس جلوگیری کند.